Struka ne poznaje cenzuru i politikanstvo
Mr.sc.Jasenko Čomić dipl.inž.geol., predsjednik MO Mosnik SDBiH Tuzla, povodom dugogodišnjeg problema sa kojim je suočen naš grad, obratio se nadležnim instancama grada Tuzle.
Povodom olujnog nevremena praćeno grmljavinom i ekstremnom količinom padavina koje su u petak, 24. 07. oko 20.00 sati, zadesile Tuzlu i tom prilikom ugrozilo plavljenje gradskih i prigradskih površina nanoseći štetu na više individualno-stambenih, poslovnih objekata, hramu sporta i kulture “SPKC” Mejdan.
Osnovni uzrok pojave plavljenja u gradskom području Tuzle je nepostojanje oborinske kanalizacije na padinskim dijelovima, što izaziva plavljenje nizinskih gradskih površina. Poseban problem čine poplave u prigradskim i ruralnim naseljima sa velikom vjerovatnoćom pojave.
Padinski dijelovi grada, a naročito naselja Badre, Mosnik i Crvene njive kao i naselje Kojšino uopšte nemaju oborinsku kanalizaciju ili je ona izvedena samo djelimično. Nepostojanje oborinske kanalizacije, osim plavljenja nižih dijelova grada (južna i sjeverna saobraćajnica), doprinosi pojavi i aktiviranju brojnih klizišta.
U toku svog magistarskog rada i pripreme doktorske disertacije na osnovu meteoroloških parametara ustupljenih od Federalnog hidrometeorološkog zavoda, analizirao sam hidrološke negativne uticaje sa povećanjem geohazardne pojave (klizišta, poplava) na području grada Tuzla i tuzlanskog basena. Ništa nije poduzeto da na kritičnim lokalitetima grada Tuzla duži niz godina gledamo isti scenario.
Pojavu poplava, klizišta s obzirom na ekstremne hidrološke uslove (obimne količine padavina) ne možemo u potpunosti neutralizirati, ali ovu geohazardnu pojavu možemo držati pod određenom tehničkom kontrolom i time smanjiti neželjene posljedice koja klizišta i poplave donose svojom pojavom. Problem proizilazi iz nesistemskog pristupa upravljanja vjerovatnoćom rizika u svim njegovim fazama i odsustva analize geohazarda, pravdajući navedene anomalije ekonomskim aspektom. 16. Februara 2020. u Rudarskoj ulici u Tuzli, tačnije na raskrsnici za skretanje u Krečansku ulicu, propao je dio asfalta. Usljed toga se stvorio veći krater na cesti, koja je u tom trenutku prijetila da ugrozi pješake i normalno odvijanje saobraćaja. Kolektor fekalnih voda koji vodi iz pravca naselja Paša Bunar do krajnjeg recipijenta rijeke Jale je zbog višegodišnjeg kvara i sufozijom (ispiranjem tla i tampona saobraćajnice) izazvao veći prolom.
Nažalost ovakvih primjera sa manjim ili većim posljedicama u budućnosti je neizbježan zbog dotrajalosti cjevovoda u kojoj su upojene i oborinske vode, malog prečnika s obzirom na veći broj domaćinstava i poslovnih subjekata koji egzistiraju na tom području u odnosu na vrijeme postavljanja kolektora. Voda je nemilosrdna, izbaci na površinu sve što ne valja, a to je pokazala i 24. 07. 2020. “Struka treba dati svoju rijeć”.
Postoje indicije da je prilikom izgradnje dijela sjeverne tribine stadiona Tušanj i SPO ulici Meše Selimovića bb prekinut i “blombiran-zatvoren” glavni kolektor Tušanjski potok koji gravitaciono vrši odvodnju voda prema regulisanom koritu rijeke Jale. Volio bih da demantujete ove navode tako što će komunalna služba izvršiti kontrolu prohodnosti istog.
Moluški potok usljed plavljenja izaziva velike materijalne štete mještanima ovog naselja. Usljed višegodišnjeg iščekivanja Glavnog projekta regulacije Moluškog potoka usklađenog sa stogodišnjim vodama mještani gube strpljenje. Problem nelegalne gradnje u pojasu Mosničkog potoka je dugogodišnji problem regulacije istog, ali uz reakciju organa prije svega Službe za inspekcijske poslove grada Tuzla sve je moguće.
Potrebno je iznaći mogućnosti i sredstva da se hramu sporta, privrede i kulture “SPKC” Mejdanu vrati stari sjaj, ali je isto toliko bitno detektovati i eliminisati uzroke kako bi spriječili ponavljanje neželjenih posljedica.
Nadam se u povećanju stepena svijesti nadležnih institucija o poplavama, klizištima i njihovim posljedicama, sistemskom pristupu upravljanja vjerovatnoćom rizika u svim njegovim fazama i analize geohazarda.
